Historia Szkoły spisana na podstawie fragmentów

 z  Kroniki Szkoły w Zielonkach

 1820

 

(…) rząd austryacki (…) szkole mającej kiedyś stanąć nadał grunt w Zielonkach pod numerem arkusza 103 i książki podatkowej w objętości 2 morgi 259 kwadratowych sążni.

 

1868

 W celu podniesienia oświaty i moralności (…) Rady gminne postanowiły (…) uchwałami z dnia 13 lutego (…) szkołę ludową w gminie Zielonki założy  i uposażyć. (…)   Rada szkolna Krajowa zezwoliła z dn. 20 lipca br. na otworzenie tejże szkoły ludowej w Zielonkach. (…) Wzywa się gminy zarazem, aby (…) starały się bezzwłocznie zanim budynek nowy szkolny wybudowany zostanie o temczasowe umieszczenie szkoły w innym, (…) aby nauka w rzeczonej szkole już z przyszłym rokiem szkolnym tj. od 1 października b.r. rozpoczętą być mogła. (…) Nauki młodzieży udzielał p. Leon Boczarski (…) od roku 1868 do roku 1870.

1869

 

Plan na budowę sporządził budowniczy. (…) Budynek ten murowany składa się z sali naukowej, pomieszkania nauczyciela tj. dwóch pokoików malowanych, kuchni, kancelaryi nauczyciela, tudzież stajenki i sionki z deszczek. (…) Budowę rozpoczął p. Gebhardt dnia 1 września a skończył o tyleż,  że  w grudniu w sali szkolnej dziatwa się mieściła  i uczyła.

1873

 

Rada szk. Okręgowa z dn. 14.12.1873 r. zezwoliła na projektowany rozdział młodzieży szkolnej w Zielonkach na dwa oddziały (…) Rada szk. Miejscowa poczyniła potrzebne zarządzenia celem dobudowania drugiej izby lekcyjnej.

 

1877

 

Budynek szkolny własny składa się z jednej sali naukowej. (…) Nauka szkolna bywa udzielana (…) w 1 sali przed południem II oddziałowi a po południu I oddziałowi…

 

1878

 

Z powodu epidemii grasującej w Gminach Zielonki, Garlica, Pękowice z polecenia ck. Rady szkolnej  Okręgowej  zamknięto  szkołę  na  czas   od 9 listopada do 6 grudnia. Dzieci było w tym roku obowiązanych 170 a zapisano 130, uczęszczało do szkoły 127.

1885

 

W Gminie Zielonki epidemię odry kilkadziesiąt dzieci też przeszło, 60 szkolnych zapadło, zachodziła konieczność zamknięcia szkoły gdyż epidemia rozpoczęła się 15.10, na którą około 50 dzieci           w gminie umarło. Na przedstawienie c.k.. lekarza powiatowego c.k.. Starostwo (…) poleciło zamknąć szkołę.

 

1890

 

Rok ten uwiecznił się w pamięci każdego Polaka   z powodu wzruszającej uroczystości, jaka odbyła się 4 lipca w Krakowie. Kosztem narodu sprowadzono zwłoki Adama Mickiewicza z Paryża i pochowano z królewską okazałością w grobach królewskich na Zamku. O zdarzeniu tem dzieci szkolne były w swoim czasie pouczone. (…) W roku tym dano nowy dach na budynku szkolnym, postawiono również nowy kaflowy piec w mieszkaniu nauczycielki i naprawiono w części zepsute parkany.

1906

 

Z zestawienia liczb uczącej i uczęszczającej dziatwy, okazałą się potrzeba trzeciej siły. Ponieważ strony interesowane mimo wielokrotnych upomnień nie myślą  o rozszerzeniu budynku szkolnego, poleciła c.k. Rada szkolna Okręgowa z urzędu Radzie szk. miejscowej (…) by się zajęła wynajęciem sali dla pomieszczenia drugiej klasy nadetatowej, uważając ją za konieczną. (…) Klasę najęto w tymże samym domu, w którym już mieściła się jedna od gospodarza  Bednarczyka za łączną kwotę 320 Kr za dwie klasy  i pokoju dla nauczycielek..

 

1907

 

Dotychczasowa Rada szkolna w Witkowicach, ze zmianą właściciela Górki narodowej nie chciała nadal zajmować się sprawami szkoły w Zielonkach,  a temsamem zmuszono gminy zakresowe do utworzenia sobie osobnej Rady szkolnej miejscowej.

 

1908

 

Pertraktacye o przebudowie budynku starego, rozszerzenie tegoż lub postawienie zupełnie nowego, trwają ciągle. Sprawa nie postępuje jakkolwiek frekwencja z roku na rok wzrasta, wykazy się przedkłada, dzieci w wynajętych klasach pomieścić się nie mogą naraz, tylko każden wyższy stopień tj. III ci i IV ty zmienia się w każdej klasie dwa razy. Żadnych większych naprawek doprosić się nie można. Budynek obdrapany, odpada z tynku, podłoga w izbie szkolnej miejscami zupełnie wygnita, dach zdezylowany na skutek tego zaciekają ściany, wilgoć zwiększająca się ciągle tak w izbie jak i w mieszkaniu nauczycielki czyni mieszkanie niezdrowem w najwyższym stopniu. Wszelkie niezbędne naprawki odkłada się do czasu budowy nowej szkoły, której doczekać się nie można. Strony konkurencyjne gmin zakresowych (…) oświadczyły stanowczo, że nie będą nadal uchwalać kwot na najem klas nadetatowych, bo pieniądze na budowę szkoły złożone mają od dawna i budowę budynku sami prowadzić chcą.

 

1909

 

O budowie nowej szkoły mówi się ciągle. Gminy zakresowe na swych posiedzeniach gminnych ułożyły między sobą, by postawić się mający budynek pomieścić mógł 4-ry klasy, by wprowadzić naukę  języka  niemieckiego i starać się o przekształcenie szkoły  na cztero-klasową. Sporządzono odpowiednie wykazy frekwencji, zrobiono nowe plany budynku i kosztorys i odesłano c.k.. Radzie szkolnej Okręgowej wszystkie załączniki, celem dalszego zarządzania.

 

1910

 

Sprawa budowy szkoły zalega dotąd w Radzie szk. Krajowej. Nauka odbywa się w dużej sali właściwego budynku szkolnego, oraz dwu małych salach na „Popielówce”. Ponieważ jednak właściciel wynajętego lokalu dostaje większą ofertę wynagrodzenia od Żandarmeryi (…) wypowiada pomieszczenie… Wobec tego (…) obowiązuje się p. Ślizowski w swoim starym domu przeprowadzić gruntowną restauracji i przygotować dwie izby dla pomieszczenia klas nadetatowych na tak długo, pokąd nie stanie budynek szkolny nowy. Żąda za najem 400Kr rocznie co uchwalono. (…) uchwalono nadto znacznie wyższe kwoty na utrzymanie szkoły i na przeprowadzić się mającą częściową restaurację starego budynku (…) i na pokrycie tegoż   w przyszłości dachówką.

 

1911

 

Stagnacya dalsza z budową szkoły. Na wielokrotne prośby gmin zakresowych przyznała wreszcie Rada Krajowa 20 000 Kr zapomogę płatną w roku 1913, zezwalając na rozpoczęcie budowy w roku 1912, a więc dopiero na rok przyszły. Tymczasem zaś (…) pan Ślizowski zobowiązał się oddać klasy do użytku w marcu, potem w kwietniu, nareszcie ze zobowiązania się zrzucił i zostaliśmy przy jednej sali naukowej na 194 dzieci. Nauka trwała cały dzień, dzieci trzy razy się zmieniały. Stan taki anormalny trwał do końca czerwca.

 

1913

 

W ciągu wakacyi wykończono nowy budynek szkolny, zakupiono ławki, tablice, krzesła, stoły, urządzenie kancelaryi z funduszu Rady szk. Miejscowej i we wrześniu rozpoczęto naukę w nowym budynku.

 

1914

 

Podczas wakacyi wybuchła wojna. Wojska austryackie zajmują budynek szkolny. Z początkiem października wracają siły, aby ponownie naukę rozpocząć, ale kiedy niebezpieczeństwo zbliża się do Krakowa wieś całą ewakuują, cześć do Krakowa częścią do Kleczy w pow. Wadowickim.

 

1915

 

Kiedy się trochę uspokoiło dostają mieszkańcy wsi pozwolenie z Komendy na rozpoczęcie nauki. Rozpoczyna się ona w kwietniu i trwa do 15 lipca.

 

1916

 

Po odparciu wroga, życie w krakowskim uspokoiło się i naukę rozpoczyna się z dn. 1 września. W styczniu grono nauczycielskie ku uczczeniu powstania urządziło wieczorek urozmaicony śpiewem, deklamacjami i żywymi obrazami przedstawiającymi „Polskę w kajdanach” i „Wolną Polskę”.

 

1917-1918

 

Frekwencja w szkole jest bardzo licha. Rodzice pomimo zamożności opieszali i nie dbają  o wykształcenie swych dzieci. Nie pomagają upomnienia Zarządu Szkoły.

 

1919 – 1921

 

Spełniły się wiekowe marzenia. Orzeł biały stargał okowy niewoli i w chwale wzbił się w przestworza… Pod hasłem reform rozpoczęliśmy rok szkolny, a najsilniejszym ich wyrazem było wprowadzenie nowych podręczników. Wprowadzono nowe plany naukowe, odpowiadające wymogom nowoczesnego wychowania i nauczania oraz dostosowane  do potrzeb wchodzącej w życie 7 – mio klasowej Szkoły Powszechnej.

 

1923

 

W ostatnich dniach czerwca mieliśmy wizytę zamorskich gości w osobie amerykańskiego profesora Manroe z żoną i córką. Szkoła mimo niepogody tonęła w zieleni i kwiatach. Lekcje powiodły się nadpomyślnie. Goście wyjechali zadowoleni…

 

1926

 

W czasie wakacji kierownik szkoły  w porozumieniu z Radą szkolną wykonał gruntowną restaurację budynku szkolnego, w którym pękały poważnie i niebezpiecznie sklepienia.

 

1927

 

Uczyliśmy się w 4 klasach w głównym budynku i białej salce w starej szkole. 5 VI skutkiem katastrofalnego wybuchu prochowni w Witkowicach – przeżyliśmy chwile grozy – 166 szyb w budynku rozprysło się w miliony okruchów, powbijały się w ławki, stoły i ściany.

 

1928

 

W ścianę Domu Gminnego wmurowano marmurową tablicę pamiątkową z okazji 10 – letniej rocznicy naszego bytu w Odrodzonej Ojczyźnie.

 

1930

 

Był to rok obchodów i rocznic. Święciliśmy 100 – letnią rocznicę powstania listopadowego, 25 rocznicę strajku szkolnego, 400 – letnią rocznicę urodzin Jana Kochanowskiego…

1931

 

9 grudnia przeprowadzono II ogólny spis ludności – w znacznej mierze siłami nauczycielstwa. Kierownik szkoły był naczelnym komisarzem spisowym.

1932 – 1933

 

Wprowadzono nowy ustrój szkolny w I, II, V klasie i nowy program nauczania. Nauczycielstwo szkoli się na specjalnych kursach. Tworzą się różne organizacje szkolne. Pod kierunkiem Kierownika szkoły wystawiono „Wesele” S. Wyspiańskiego.

 

1935

 

Młodzież była na Sowińcu sypać kopiec i witać ambasadorów Ameryki Pl. Oddała cześć i hołd ś.p. Marszałkowi Polski.

 

1936

 

9 VIII przyjmowała nasza szkoła Kongres Kobiet z zagranicy w liczbie 100 osób. Przedstawicielki 35 narodów zwiedziły wystawę izby krakowskiej i strojów ludowych. Wystawiono też sztukę „Wesele krakowskie”.

 

1937 – 1939

 

Lata niepokojów. Praca szkolna szła trybem normalnym, choć rok szkolny 1938 – 1939 zakończyliśmy w atmosferze niepewności.

1939 – 1945

 

Do 1942 r. tajne nauczanie odbywało się w szkole. Gdy wojska niemieckie zajęły budynek szkolny ( 1.IX.1942 ) nauka odbywała się  w wynajętych izbach wiejskich blisko szkoły. Tak było do 1945 roku.

 

1948 – 1949

 

Zlikwidowano klasę VIII. Wieś ukończyła elektryfikację i wprowadzono stałą komunikację autobusową. Budynki szkolne częściowo zremontowano. Grono uczy w 6 salach; klasa VII liczy 79 uczniów.

 

1950

 

Szkołę wraz z inwentarzem przejąłem (…) Majątek szkolny bardzo zniszczony (…) wiele czasu i pracy trzeba poświecić ażeby szkołę i otoczenie doprowadzić do właściwego stanu. Wszystko wymagało remontu, przebudowy lub budowy.

 

1952 – 1953

 

Komitet Rodzicielski postanawia dołożyć starań ażeby lokal starej szkoły zelektryfikować oraz wyremontować izbę od strony zachodniej (…) przydziela się izbę na cele szkolne.

 

1960 – 61

 

W miesiącach wakacyjnych rozpoczęliśmy remont kapitalny głównego budynku szkolnego. Roboty były prowadzone sposobem gospodarczym przez Gromadzką Radę Narodową w Zielonkach.

 

1962 – 1963

 

Ciasnota lokalowa zmusza kierownictwo szkoły  do rozpoczęcia starań o zakup gruntu pod budowę nowej szkoły u Zgromadzenia ss. Szarytek w Krakowie. (…) Starania o przyśpieszenie rozpoczęcia budowy szkoły nie zyskują poparcia  u większości  Obywateli Zielonek. „Płacimy podatki, niech nam państwo wybuduje szkołę” takie były głosy w Zielonkach. Budowę szkoły odroczono na plan dalszy – a nauka odbywała się w bardzo trudnych warunkach.

 

1965 – 1966

 

W prasie ukazuje się zawiadomienie informujące: III Zlot młodzieżowy „Pucheroki” w Zielonkach odbędzie się w dniu 3 kwietnia 1966. (…) Celem tego zlotu jest zaznajomienie młodzieży z folklorem wsi podkrakowskiej. (…) Meta będzie znajdowała się koło szkoły podstawowej w Zielonkach.

 

1968 – 1969

 

W dniu 28 marca 1969 r. odwiedza naszą szkołę redaktor Telewizji z Warszawy p. Lewicka redaktorka programu „Ekran z bratkiem” filmuje zwyczaj ludowy „Pucheroki” obchodzony w Palmową Niedzielę w Zielonkach. Jest również na lekcji zajęć praktycznych w klasie IV.

 

1970 – 1971

 

(…) Komitet Rodzicielski postanawia urządzić na własny koszt zastępczą salę gimnastyczną ( w świetlicy Cegielni ) instaluje trzy drabinki gimnastyczne, sprowadza sprzęt: skrzynie, kozioł, ławeczki gimnastyczne, materac…

 

1972 – 1973

 

Dzięki zaangażowaniu Komitetu Rodzicielskiego (…) po wielu długotrwałych staraniach główny budynek szkolny posiada centralne ogrzewanie co bezsprzecznie poprawi warunki zdrowotne i osuszy zawilgocone izby.

 

1976 – 1977

 

Warunki pracy na terenie szkoły w Zielonkach pogarszały się z roku na rok. Na podstawie wyników ekspertyzy starego parterowego budynku stwierdzono, że dalsze nauczanie i przebywanie uczniów oraz nauczycieli w starej szkole zagraża zdrowiu, w związku z tym budynek należy zamknąć. Nauczanie młodzieży liczącej około 400uczniów było niemożliwe w 4 – ch salach budynku piętrowego i w 2 – u salach wynajętych nad sklepami. W związku z tym GDS w porozumieniu z dyrektorem szkoły za podpisaniem deklaracji zgody przez rodziców przeniesiono uczniów klas VII – VII do Szkoły nr 58 na Białym Prądniku (…) uczniowie opuścili mury macierzystej szkoły (…) Umowa przyjęcia dzieci zawarta była na dwa lata.nW ciągu tych 2 –ch lat planowano dokonać modernizacji szkoły (…) lecz niestety w ciągu 2 – letniego okresu nie zrobiono nic dla szkoły.

 

1981 – 1982

 

Nauka odbywała się w 2 – u budynkach. W budynku piętrowym przy drodze uczyły się klasy od I do III w nowym zastępczym przy Cegielni klasy IV – VIII. Drugi rok mamy klasę VIII i wszyscy zostali przyjęci do szkół ponadpodstawowych.

 

1988 – 1989

 

Uczeń naszej szkoły brał udział w olimpiadzie na szczeblu wojewódzkim.

 

1989 – 1990

 

Powstała nareszcie dokumentacja nowego budynku szkolnego

 

1992 – 1993

 

Komitet Budowy Szkoły zebrał 297 mln zł na budowę projektowanej szkoły.

 

Szkoła w Zielonkach ma 125 lat
 

1994 – 1995

 

Od siedmiu miesięcy trwa budowa nowej szkoły podstawowej w Zielonkach. Po wielu dziesiątkach lat starań kilku pokoleń zieleńczan, o to, by w centrum gminy stanął nowy budynek szkoły, udało się rozpocząć prace…

 

1996 – 1997

 

W Zielonkach oddalonych zaledwie 12 km od Rynku krakowskiego nauka odbywa się w barakach wybudowanych, jako tymczasowa siedziba szkoły. Baraki stoją 17 lat, a warunki nauki są tragiczne. Dyrektorka nie traci nadziei, że niedługo, może już we wrześniu ( 1997 ) uczniowie przeniosą się   do nowej szkoły w Zielonkach… „Gazeta Krakowska”

1998 – 1999

 

Szkoła w Zielonkach przeżyła najazd walecznych wojowników ze stolicy. Na szczęście nie było ich wielu i nikomu nic się nie stało, gdyż po prostu odbył się I Turniej Rycerski. Członkowie Bractwa Rycerskiego przywieźli ze sobą oryginalny aczkolwiek nieco sfatygowany częstym używaniem „sprzęt” rycerski – tarcze, miecze, zbroje i kolczugi. Nawiązaliśmy współpracę z programem Sokrates – Comenius pt. ”Szkolne Gazetki w Internecie”. W gazetce „Gallus – Kinder – Press” wydawanej we Frankwurcie wydrukowano nasze wiersze. My rewanżujemy się i drukujemy wypowiedzi uczniów ze szkoły podstawowej we Frankfurcie. Nasza szkoła współpracuje z trzema szkołami podstawowymi z różnych krajów: Szwecja, Wielka Brytania, Niemcy.  ( UFO ). Szkoła Podstawowa w Zielonkach ma pracownię komputerową wyposażoną w dziesięć nowych komputerów. Stare komputery z Zielonek już służą  uczniom w Woli Zachariaszowskiej i Korzkwi.